روانشناسی مثبت گرا چیست؟

بیش از ۶۰ سال است که علم روانشناسی در قالب شناسایی بیماری ها و درمان آن ها مطرح می شود. شناخت بیماری ها، کمبودها و نقص ها، آسیب های ناشی از آنها و یافتن درمان و کمک به درمان افراد مبتلا، از دغدغه های روانشناسان بوده و هست. اما حدود یک دهه قبل مبحث جدیدی با عنوان “روانشناسی مثبت گرا” مطرح شد.

مارتین سلیگمن پدر روانشناسی مثبت گرا، استاد دانشگاه پنسیلوانیا و رئیس انجمن روانشناسی امریکا که کتاب ها و مقالات خودیاری متعددی نگاشته و در مطالب بعدی بیشتر به ایشان خواهم پرداخت، به این موضوع اشاره کرد که بجای اینکه دائماً به بیماران و بیماری هایشان بپردازیم بیاییم به افراد سالمی هم که دنبال شادی، موفقیت و رشد و رضایت بیشتر از زندگی هستند توجه کنیم، به این طریق که آنها را قادر به تغییر شیوه فکر کردن کنیم و با متمرکز کردن آنها بر نقاط قوتشان و توسعه برخی ویژگی های شخصیتی آنان (از قبیل مقاومت، امید، خودکارآمدی، خوش بینی، انعطاف پذیری و بازیابی)، شادی، سلامت روحی، یافتن معنا در زندگی، رشد و شکوفایی روان شناختی و بطور کلی بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت از زندگی را به آنها ببخشیم.

در واقع بنیادی ترین اصل در این مبحث ” زندگی در زمان حال “ است نه به این معنا که به گذشته و آینده بی تفاوت باشیم بلکه وابستگی به آنها نداشته باشیم.

به نظر می رسد که روانشناسی مثبت گرا اهداف زیر را دنبال می کند:

1. اهمیت توأمان به ضعف ها و قوت ها
2. رفع خسارات و نیز تقویت توانایی ها
3. اهمیت دادن به پرورش استعدادها و ظرفیت های وجودی

در روانشناسی مثبت گرا همچنین به این پرداخته می شود که چطور بعضی افراد خوش بین تر، رو راست تر، پر انرژی تر و شاداب تر هستند در حالیکه ممکن است مانند سایرین درگیر با مشکلات و مسائل متعدد زندگی باشند.

همانطور که در ابتدا تغییر شیوه نگرش را که هدف اصلی سلیگمن محسوب می شود عنوان کردم، به نظر می رسد که تغییر در مدل ذهنی افراد نسبت به ظرفیت هایشان از اساسی ترین نکات مدنظر مقالات و کتاب های مرتبط می باشد.

البته لازم به ذکر است که روانشناسی مثبت گرا با مفاهیم مثبت اندیشی، تفکر مثبت و قانون جذب که در آموزش های انگیزشی مورد توجه قرار می گیرد کاملاً متفاوت است و پایه های تحقیقاتی و علمی آن، دال بر این حقیقت است.

در آینده بیشتر به این مطلب خواهم پرداخت.

منبع مطلب: سارا حق بین